Pazarlama Planına Uygun Pazarlama Bütçesi Nasıl Hazırlanmalı?
2025 yılı yaklaşırken yıllık pazarlama planları ve bütçeleri yapmak neredeyse imkansız.
Değişen ekonomik koşullar, belirsizlikler, hem ekibinizde hem de müşterinizdeki insan davranışlarındaki öngörülemez parametreler, yapay zeka araçları, diğer dijital araçlar, hakiki erişimin yüksek maliyeti…
Liste çok daha uzuyor.
Peki biz 2025 yılı için nasıl bir planlama yapacağız bu koşullar altında? Pazarlama bütçesini nasıl şekillendireceğiz? İncelikle düşünüp hızlı hareket edebiliri. Bunun yanında tamamen hedeflere ve verimliliğe odaklı optimize olabiliriz.
Bu konuda sıkça yapılan hatalar nelerdir kısaca ondan bahsedeceğiz çünkü uzun yazarsam okunmama ihtimali var!
İncelikle Düşünüp Kısa Vadeli Plan Yapmak
Hangi sektörde olursanız olun, pazarlama planlarınızı incelikle düşünmeniz gerekiyor. Rakiplerinizin durumunu düzenli olarak takip edip konumlandırmanıza uygun hareket planınızı oluşturmanız ve bunu da enflasyona rağmen görece olarak uygun bütçeli yapmanız gerekiyor. Hedef kitlenize uygun olan pazarlama planlarını mecrasından türüne reklam kampanyasından ölçümüne kadar düşünmeniz elzem çünkü günün sonunda yaptığınız pazarlama yatırımı hemen geri dönmediği gibi işletmenizin operasyonları, müşteri ömrü ve birçok başka parametre önemli. Doğru tahlillere bakmadan bir doktor hastanın durumunu anlayamaz.
Ekibinizle hedeflerinizi açıkça konuşup net bir hedef belirlemezseniz bütçe aşamasına geçmeniz sizi zorlayabilir. Eskiden olduğu gibi el yordamıyla ilerlemeniz bu belirsizlik ve zorlu dönemde sizi daha da endişeye sokabilir. Dolayısıyla yaklaşık bir bütçe veya bütçe aralığıyla düşünerek önce yıllık bazda düşünüp sonra 1 ay veya 2 aylık planlarınızı hayata geçirmenizi tavsiye ederim.
Böylelikle hem enflasyon etkisini bütçelerinize eklemeniz kolaylaşır hem de plan ve bütçe geliştirme kaslarınız hep dinç kalır.
Yapay Zeka ve Dijital Araçlara Güvenmek
Birçok alanda yapay zeka bana yardımcı oluyor. Rakiplerin analizinden, dijital pazarlama verimlilik analizine hatta görselleştirme, metin özetleme ve sunum değerlendirmeye kadar YZ imdadımıza yetişti. Yetişti de küçük küçük birden fazla bütçe kalemi oluşturdu. Ekibinizde detaylara önem veren ve Türkçe/İngilizceyi iyi kullanan analist zekalı bir yapay zeka ıslahatçısı veya terbiyecisi yoksa bu küçük bütçe kalemleri size yük olmaya başlayacaktır.
Zannetmeyin ki yapay zekaya yazıyorlar hemen çıkıyor. Evet biz zanaatkarları ve işin emektarları için zaman kazandırıyor. Ancak deneyimli ve incelikli insan dokunuşu olmadan faydalanmanız mümkün değil. Kendinizi bu alanda geliştirebilirsiniz veya bir asistan tutup onu YZ alanında eğitebilirsiniz. Ancak bu da bir zaman ve bütçe. Yapay zeka ortalama insan IQ’suna göre çok daha yüksekmiş. Ben IQ skorlarına inanmıyorum ancak yine de YZ’nin çok daha hızlı olduğunu gösteriyor bu bilgi (Bkz. Türker Kılıç X )
Fiyat/Performansa Odaklanmak
Hepimiz fiyat/performans oranına bakmaktan bıktık… Markette, alışverişte, yaşamda hep fiyat/performansa odaklanıyoruz çünkü her şeyin fiyatı arttı. Bir şekilde insan beyni kazıklandığını alarm şeklinde çalıyor ve kendimizi daha iyi hissetmek için uygun maliyetli olana yöneliyoruz. Ancak pazarlamada her zaman buna odaklanmak bizi başarıya götürmez.
Reklam bütçenizi iki katına çıkartmak iki kat ciro sağlamayacağı gibi daha uygun bir bütçe de bize fayda getirmeyebilir. Bunun için pazarlama ekiplerini (hem içerde hem de dışarıdaki ajansları) çok iyi brieflemeniz gerekiyor. Doğru bir brief hedefe her zaman daha fazla yaklaşma ihtimali sağlar. Brief hakkında mizahi bir podcast dinlemek isterseniz burada.
Finansal Yorum Yapabilmek
Pazarlama planınızı hedeflerinize göre aylık olarak yapıp ekibinizi brieflediniz. Pazarlama aktiviteleri devam ediyor ve bir şekilde işletmeniz ciro üretmeye devam ediyor. Peki burada finansal yorum yapıyor musunuz? Toplam gider-gelir hesabından bahsetmiyorum. Operasyonel maliyetlerin detayları, ciroya ulaşma süresi, finans yöneticinizle hizalı şekilde pazarlama planını konuşuyor musunuz?
Muhakkak bu planlamayı detaylı olarak yapmanız gerekiyor. Yeni gelen müşteri, ciro, giden müşteri, operasyonel giderler, finansman maliyeti, kredi, paranızı bağlamak dışında pazarlama verilerinizi ve hesaplamanızı etkileyecek tüm parametreleri düşünmeniz ve finansal danışman ile çalışmanız gerekiyor. Bu konuyu da yapay zekaya sorabilirsiniz ancak Türkiye koşullarını ve kültürünü (bu her ne demekse sizin için) çok detaylı bir şekilde anlatmanız gerekiyor ki bir çıkarım yapabilme ihtimali artsın. Ben şahsen bunu denemezdim; deneyimli bir finans uzmanına danışırdım.
Bu Yazıyı Özetle ChatGPT:
“2025 yılına yaklaşırken, pazarlama bütçesi hazırlamak her zamankinden daha karmaşık bir süreç haline geldi. Kısa vadeli planlama yapmak, yapay zeka ve dijital araçlardan faydalanmak, doğru brief vermek ve finansal verilerle uyumlu analizler gerçekleştirmek bu süreçte hayati önem taşıyor. Bu rehberde, bu adımların her birine dikkat çekerek daha verimli ve sürdürülebilir bir pazarlama bütçesi oluşturmanın yollarını inceledik.”
Evet bu yazının harika bir özeti olmadı. Bu sefer ben toparlayayım:
Yapay zeka çağında maliyetten kaçacağınızı zannediyorsanız yanılıyorsunuz. Siz her zaman kontrol sahibi olmanız için daha yukarıdan bakacak bir sistem kurmanız gerekiyor.
Daha kaliteli ve incelikli çalışan bir ekibe yatırım yapıp minimal bir yapay zeka desteğiyle uzun vadede hem sonuç hem de maliyeti minimize etmeniz mümkün. Günlük yaşamak yerine aylık planlama ve bütçe ile ilerleyip ekibinizle hedeflere yaklaşma durumunu düzenli olarak takip ederseniz bugün yaşadığınız zorlukları daha kolay atlatabilirsiniz.
Buraya kadar okuduysanız işi ehline bırakmanız gerektiğini düşünebilirsiniz; en azından bir defa deneyin. Siz yine patron veya yönetici olun ama bırakın vizyonunuzu yepyeni ufuklara bir ekip taşısın. Göreceksiniz hayatınız değişecek.